Het laatste jaar van de giftenaftrek?

De Geefwet

De Geefwet is per 1 januari 2012 ingegaan, wegens de vele bezuinigingen op culturele instellingen. Door extra belastingvoordeel aan te bieden, stimuleert de Geefwet het geven aan goede doelen. Zo kunnen mensen of bedrijven die geven aan een goed doel met een culturele doelstelling extra belastingaftrek krijgen. Vrijwilligers die bij een goed doel werkzaam zijn kunnen bepaalde kosten opvoeren als aftrekpost in hun aangifte. En zo zijn er nog meer maatregelen opgenomen in de Geefwet.

Heel goed, zou je denken! Mits iedereen er van op de hoogte is en er daadwerkelijk gebruik van wordt gemaakt. In juni 2016 verscheen er namelijk een onderzoek van het Centrum voor Filantropische Studies waaruit bleek dat culturele instellingen nauwelijks kunnen profiteren van de wet. Slechts de zeer grote instellingen hebben o.a. via de Geefwet meer geld kunnen ophalen, maar kleine musea en goede doelen buiten de Randstad merken weinig tot geen effect. Of dit dan direct betekent dat de hele wet mislukt is? Onderzoeker René Bekkers blijft optimistisch: “Een vergelijkbare wet in Frankrijk had pas na zeven jaar effect.”

Verkiezingen

Jammer genoeg zullen niet alle maatregelen opgenomen in de Geefwet 2019 halen. In 2013 gaf toenmalig staatssecretaris Weekers van Financiën al aan dat in ieder geval het gebruik van de multiplier - de verhoging van de giftenaftrek wanneer je schenkt aan een culturele ANBI - in de Geefwet tot en met 2017 blijft. Helaas bleek eind december 2016 wel dat er grote fraude werd gepleegd met de giftenaftrek. Net op het moment dat Staatssecretaris Wiebes opnieuw bezig was met de grote giftenaftrekevaluatie… Het rapport dat Wiebes naar de kamer stuurde stond volgens het Reformatorisch Dagblad bovendien bol van ambtenaren die de ANBI-regeling helemaal zat waren. Naast het feit dat de wet fraudegevoelig blijkt, de belastingaangifte te vaak verkeerd wordt ingevuld en de wet te gecompliceerd en onduidelijk is, zou het afschaffen van de giftenaftrek het nieuwe kabinet een half miljard opleveren. Dit jaar kan er dus nog gebruik van worden gemaakt, de Geefwet maakt zich voor 2018 nog niet bijster populair in de politiek.

Tegenstanders van de giftenaftrek zijn voor nu De Vrijzinnige Partij en kamerlid Van Vliet, die zich als fel tegenstander profileerde toen hij nog niet bij de VVD zat. Volgens het RD geeft de VVD zelf niet specifiek genoeg aan voor wie de giftenaftrek wel mag blijven gelden; zij refereren alleen aan culturele instellingen en kunnen zo andere goede doelen en instellingen alsnog buitenspel zetten. De PVV heeft de giftenaftrek niet op hun A4-tje staan, maar hebben volgens het RD al wel eerder aangegeven dat zij vinden dat de gewone burger niet hoeft te betalen voor de vrijgevigheid van een ander.

Daar tegenover staat in ieder geval de Christenunie, die in het programma aangeeft de giften aan goede doelen voor algemeen nut en sociaal belang juist fiscaal aantrekkelijker te willen maken. Ook Groenlinks, SP en CDA willen dat de giftenaftrek gewoon blijft, maar staan ook zeker open voor hervormingen aan de huidige regeling of andere mogelijkheden om geven aantrekkelijker te maken.

Het rapport van Wiebes bevatte overigens ook een positief geluid. Onderzoeksbureau Dialogic heeft in opdracht van de staatssecretaris het doelgroepbereik, de doeltreffendheid, doelmatigheid en overwegingen voor de toekomst van de giftenaftrek onderzocht. Ongeveer 40% van de donateurs die gebruik maakten van de giftenaftrek zegt meer te geven door deze regeling. Wel blijkt dat van de 80% donateurs onder de Nederlandse bevolking, er maar 9% daadwerkelijk ook gebruik van maakt.

Wat kun je dit jaar nog doen?

Of de Geefwet in de huidige constructie het toekomstige kabinet overleeft, kunnen we nu dus nog moeilijk zeggen. Wel kunnen we stellen dat te weinig donateurs op de hoogte zijn van de belastingvoordelen die doneren biedt en dat er daarom te weinig (kleine) instellingen kunnen profiteren van de Geefwet. Mocht de giftenaftrek dus echt dit jaar aan zijn einde komen - en van de multiplier weten we dit bijna zeker - , betekent dit niet dat je er geen gebruik meer van moet maken.

Multiplier

Doneer je geld aan een culturele ANBI (een ANBI die een culturele instelling is), dan geldt voor jou als donateur een extra giftenaftrek. Dit houdt in dat je 1,25 keer het gegeven donatiebedrag mag aftrekken. Voor bedrijven geldt zelfs dat zij 1,5 keer mogen verhogen, bij een gift van maximaal €5000. Deze regeling vervalt - voorlopig - per 1 januari 2018.

Periodiek schenken

Mocht de gehele giftenaftrek op de schop gaan, kan het zijn dat 2017 de laatste keer is dat je langdurig schenken (minimaal 5 jaar) als periodieke gift kan aftrekken. Dit betekent echter niet dat je dit jaar niet kunt beginnen met langdurig schenken en er toch nog voordeel uit kunt halen. Je geeft dan gewoon op dat je in 2017 start met schenken voor de komende 5 jaar en kan zo toch nog gebruik maken van de regeling. Hoe voordelig periodiek schenken werkt, kun je lezen via de link in de introductie.

Reden te meer om je donateurs op de hoogte te blijven stellen van de giftenaftrek, nu deze dit jaar nog geldt! Klik hier voor de uitleg , rekenhulp en formulieren omtrent de giftenaftrek bij de Belastingdienst.

Dit blog is geschreven in overleg met Sierd Roosje. Sierd is belastingadviseur en werkzaam bij Roosje & van der Laarse belastingadviseurs in Utrecht. Het kantoor adviseert regelmatig aan ANBI’s, ook over de steeds wijzigende fiscale wet- en regelgeving.